Wat begon als een manier om betrokken te blijven bij de scholen van haar kinderen, groeide voor Ria Smaal uit tot een levenslange passie voor bestuurswerk. Bij het Nut vond ze een platform waar ze haar toewijding aan de gemeenschap verder kon verdiepen. "Je zet je wel in, maar je krijgt er ook heel veel voor terug,” vertelt Ria. In dit artikel ter gelegenheid van het 240-jarig jubileum deelt ze haar ervaringen, van het samenstellen van inspirerende programma’s voor het departement Bellingwolde tot de indrukwekkende ontmoetingen die ze meemaakte.
Van schoolbestuur naar het Nut
Sinds 1989 werkt Ria in de boekhandel Nieborg in Winschoten, waar ze nog altijd elke week een middag aanwezig is. Haar betrokkenheid bij bestuursfuncties begon zich in die tijd ook te ontvouwen. Ria: "Ik had allerlei functies in het bestuur van de lagere en middelbare school van mijn kinderen. Toen de schooltijd van mijn kinderen voorbij was, kwam in 2003 de vraag of ik in het bestuur van het Nut wilde. Nou, dat wilde ik wel." Hoewel haar ouders geen leden van het Nut waren, zag Ria deze kans als een natuurlijke volgende stap in het bestuurswerk.
“Mijn moeder zei dat ik geen bestuursfuncties moest vervullen toen de kinderen klein waren. Ik vond dat juist een goede reden”
“Je krijgt er heel veel voor terug”
“Mijn moeder zei dat ik geen bestuursfuncties moest vervullen toen de kinderen klein waren. Ik vond dat juist een goede reden. De kinderen lagen toen om 7 uur op bed, dus ik had de tijd.” Ria's betrokkenheid heeft haar veel gebracht. Vooral toen haar zoon naar het speciaal onderwijs ging en zij via het bestuur korte lijntjes kon onderhouden. "Daar heb je zoveel meer aan. Ik heb nog altijd contact met die mensen. Als ze me zien in de winkel, vragen ze nog hoe het met mijn zoon is. Dat gaat nooit over, en dat vind ik zo mooi. Je zet je wel in, maar je krijgt er ook heel veel voor terug.”
“Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik als vrouw anders behandeld werd in een bestuur”
"Oh, er is ook een dame"
Als ervaren bestuurslid vertelt Ria over haar tijd in verschillende bestuursfuncties en hoe zij zich daarin als vrouw heeft gevoeld. "Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik als vrouw anders behandeld werd in een bestuur. Ik heb ook nooit kritiek gehad of wat dan ook," zegt ze. Vaak was ze een van de weinige vrouwen, aangezien bestuursrollen doorgaans door mannen werden vervuld. Ze herinnert zich lachend hoe er bij bijeenkomsten werd gezegd: 'Beste heren, laten we beginnen,' en daarna snel werd opgemerkt: 'Oh, er is ook een dame.'"
"Lezen, lezen, lezen"
In nauwe samenwerking met het bestuur geeft Ria vorm aan het programma van departement Bellingwolde. Eerder ontving het departement onder meer Prof. Dr. Ben Feringa en schrijver Özcan Akyol (foto). Als haar gevraagd wordt hoe ze inspiratie opdoet voor het programma, zegt ze resoluut: "Lezen, lezen, lezen.” Ria: "Je moet er even energie in stoppen, maar dan bereik je wel wat. Dat vind ik leuk. Ik haal veel inspiratie uit mijn werk in boekenwinkel en uit de krant. Soms knip ik een artikel uit en later blijkt dat anderen dat ook interessant vinden. Dat bevestigt dat ik goed zit." Daarnaast is er ook een ideeënbus waar leden de ruimte hebben om zelf suggesties voor het programma te doen.
"Het hele circus had een enorme invloed op mij"
“Het was allemaal best wel indrukwekkend”
Ria blikt terug op een van de meest indrukwekkende momenten tijdens haar tijd bij het Nut: het bezoek van misdaadjournalist Mick van Wely. "Hij zou eerder komen, maar moest afzeggen vanwege beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag. Later zei hij: 'Als alles achter de rug is, wil ik toch graag komen.'" Mick zou gaan spreken over zijn leven onder constante beveiliging. Toen hij uiteindelijk kwam, arriveerde hij met meerdere auto's en beveiligers. "Het was allemaal best wel indrukwekkend, heel pittig," herinnert ze zich. “Mick vertrok snel, terwijl de motor van zijn auto al draaide. Ik voelde echt een ontlading dat het goed was gegaan. Het was heel spannend. Het hele circus had een enorme invloed op mij.”
Uitdagingen
"Het grootste probleem is dat we geen jeugd hebben," zegt Ria bezorgd, terwijl ze nadenkt over de toekomst van het Nut. "Ik ben bang dat we straks stervende zijn, terwijl we nog steeds goed in de markt liggen." Ze beschrijft hoe jongeren tegenwoordig minder betrokken zijn bij verenigingen. "Je ziet het ook bij voetbal; er zijn bijna geen vrijwilligers meer om de kinderen te begeleiden." Ondanks deze zorgen blijft het Nut volgens Ria actief op zoek naar interessante sprekers en manieren om te verbinden. Ze voegt toe: "We hebben meer muziek in het programma, met aan het eind van elk seizoen een band die jaren '60 en '70 muziek speelt. Dat trekt een ander publiek aan. Door ook niet-leden uit te nodigen, proberen we het breder te maken." Zo probeert het departement Bellingwolde de toekomst veilig te stellen en van betekenis te zijn voor de volgende generaties.